Biblioteka Matice srpske, prva je naučna, ali i najstarija biblioteka od nacionalnog značaja u Srba. Iako je do otvaranja Biblioteke za javnost došlo 1838. godine, njen rad vezan je za početke Matice srpske, koja je osnovana 16. februara 1826. godine, u Pešti.
„Dvadeset četvrte, kada su izašli prvi brojevi Letopisa Matice srpske, potom 1926, kada je osnovana Matica srpska, čak se i računa da su prvi fondovi Biblioteke Matice srpske iz tog perioda, jer su prvi brojevi Letopisa otišli u Rusku carsku i imeratorsku biblioteku, kao uzdarje, mi smo dobili jedan fond knjiga od 70, 80 knjiga. Čini mi se, simbolički, da je ova nagrada uvod u velike jubileje Matice srpske“, kaže Selimir Radulović, upravnik Biblioteke Matice srpske.
Jedina čuva i originalni primerak Ustava Knjaževstva Srbije izdatog i zakletvom potvrđenog na Sretenje 1835. godine, a njen fond danas broji oko četiri miliona publikacija na srpskom i više od 100 drugih jezika.
„Posebno srpskih starih štampanih knjiga iz vremena 15. do 17. veka, tu smo najbogatija zbirka u svetu. Najstarija knjiga u Biblioteci Matice srpske jeste rukopisna knjiga Apostol, koji je dobio naziv po Matici, pa se naziva Matičin apostol iz 13. veka. On je ispisan na pergamentu, i predstavlja naše najveće blago“, navodi mr Dušica Grbić, pomoćnik upravnika za staru i retku knjigu Biblioteke Matice srpske.
Najstarije izdanje štampane knjige je Oktoih prvoglasnik, Đurđa Crnojevića, iz 1493. godine, a u Biblioteci se nalaze i dela Zaharija Orfelina, Hristofora Džefarovića, Dositeja Obradovića, Vuka Karadžića, Lukijana Mušickog i mnogih drugih srpskih velikana.
Od 2011. godine na sajtu Biblioteke Matice srpske, postavljena je i zbirka digitalizovanih izdanja, koja sadrži 34.000 knjiga sa blizu dva miliona stranica.
